Een avond met Jacques Vriens
Als jonge lezer had ik twee favoriete auteurs: Carry Slee en Jacques Vriens. Ik las vrijwel alles wat zij schreven en ik heb van beide schrijvers nog veel boeken in mijn boekenkast staan. Ik hoop dat mijn kinderen later ook hun boeken nog gaan lezen.
Toen ik in het lokale weekblad las dat Jacques Vriens een lezing in de buurt gaf, twijfelde ik geen moment: daar wilde ik naartoe. De lezing werd als volgt aangekondigd: “Jacques Vriens komt op 18 november naar Theek 5 voor een inspirerende lezing! Hij deelt deze avond persoonlijke verhalen en geeft tips om kinderen enthousiast te maken voor lezen, ondanks de vele afleidingen van vandaag. Het belang van lezen en voorlezen staat deze avond centraal.”
Levendige manier van vertellen
Samen met mijn moeder ging ik naar deze lezing toe. En wat was het een mooie, boeiende en inspirerende avond. Vlak voordat de lezing begon, kwam Jacques Vriens naar de eerste rij toe (waar wij zaten) en zei hij: “Ik was gevraagd om een lezing te geven in een bibliotheek. Ik dacht dat er zo’n 30 mensen op af zouden komen. Dat was prima geweest. Dit overtreft wel mijn verwachtingen.” De zaal waar de lezing plaatsvond, zat namelijk goed vol. En dat betekende dat er ruim 170 mensen aanwezig waren.
Meteen vanaf het begin, wist Vriens de zaal te boeien. Hij las fragmenten voor uit verschillende boeken én hij wist op cruciale momenten te stoppen, waardoor je eigenlijk direct verder wilde lezen in het boek. Hij vertelde anekdotes over zijn schooltijd als leerling, als leraar en als directeur. Dat deed hij op zo’n levendige manier dat je het soms zo voor je zag. Zo had hij een leraar die graag voorlas, waarbij je als leerling zelf mocht kiezen hoe je zat tijdens het voorlezen. Vriens koos ervoor om met zijn hoofd op zijn armen te gaan liggen en dan te luisteren naar de verhalen van ‘Arendsoog’. Heerlijk!
(Voor)leestips
Tussen de verhalen en anekdotes door gaf Vriens verschillende tips om lezen en voorlezen leuker te maken. Ook legde hij uit waarom lezen en voorlezen erg belangrijk is. Wist je bijvoorbeeld dat de woordenschat van een kind dat net naar school gaat vele malen groter is als hij of zij vanaf jonge leeftijd is voorgelezen dan wanneer je dit niet doet? Je kunt al beginnen met voorlezen als je kindje nog een baby is. En het verschil is groot! Een kind waaraan is voorgelezen, kent ruim 4000 woorden als hij of zij naar school gaat, terwijl een kind waarbij dat niet is gebeurd slechts ruim 1000 woorden kent. Dat is niet het enige voordeel. Het helpt bijvoorbeeld ook om je beter te kunnen concentreren of om toetsen en testen gemakkelijker te kunnen maken. Vriens concludeerde uiteindelijk dat (voor)lezen je een completer mens maakt!
Wat betreft het zelf lezen, is het onder andere belangrijk dat je zorgt dat boeken goed bereikbaar zijn (zowel thuis als op school als in de bibliotheek). Vriens vertelde dat hij zijn leerlingen iedere dag liet lezen. Soms kwamen kinderen na één bladzijde naar hem toe om te vertellen dat ze het boek niet leuk vonden. Ze moesten dan nog vier bladzijdes lezen. Als ze het dan nog niet leuk vonden, mochten ze een ander boek pakken. De ene keer las iemand alsnog het boek uit en de andere keer werd er een ander boek uitgezocht. Ook had hij een aantal boeken zelf ingesproken; luisterboeken bestonden nog niet. Dan liet hij kinderen die niet graag lazen met een koptelefoon op naar het boek luisteren, terwijl ze zelf in het boek konden kijken en meelezen. Dat zorgde er uiteindelijk vaak voor dat kinderen na een aantal geluisterde boeken zelf gingen lezen zonder meer te hoeven luisteren. Tot slot gaf hij als tip als kinderen moeite hebben met lezen om een stukje van het hoofdstuk voor te lezen en om het kind de rest van het hoofdstuk voor zichzelf verder te lezen. Niet hardop, maar gewoon in zichzelf.
Van schoolverhalen tot een attractieboek
Jacques Vriens liet veel boeken uit zijn oeuvre zien. Een indrukwekkend oeuvre inmiddels. Hij heeft veel boeken gebaseerd op zijn schoolleven. Zo heeft hij het verhaal van ‘Groep acht aan de macht’ in zijn klassen gedaan. De leerlingen hadden het dan twee dagen voor het zeggen in de klas. Daar werden eerst verkiezingen gehouden, ministers gekozen en daarna kon er gewerkt en gespeeld worden. Er zaten een aantal regels aan, zoals het doen van rekenen en taal en het buitenland (de andere klassen) mochten geen last van ze hebben. Vriens vertelde dat het altijd erg interessant was om te zien hoe zo’n klas ermee omging. Hij was op de achtergrond aanwezig, maar de leerlingen moesten het zelf voor elkaar krijgen.
Nog een laatste anekdote om te delen: Vriens was door de Efteling gevraagd om een boek te schrijven bij de attractie Baron 1898. Tijdens de opening van deze attractie mocht hij aanwezig zijn, samen met een aantal kleinkinderen. Hij had tegen ze gezegd dat het kon zijn dat mensen aan hen iets over hun opa zouden vragen, waarop hij vroeg of ze dan wel iets aardigs wilde zeggen. Dat wilden ze wel, maar ze zouden wel vertellen dat hij niet in achtbanen durfde. Hierop is Vriens toch met zijn kleinkinderen in Baron 1898 geweest. Hij zat helemaal voorin… want de medewerkers van de Efteling vonden het wel heel leuk als de schrijver voorin kon zitten. En hij vond het… verschrikkelijk! Dat was eens maar nooit meer.
Signeren
Zoals je waarschijnlijk al kunt merken, heb ik enorm genoten van deze lezing met Jacques Vriens. Na 1,5 uur zat de lezing erop, maar hij had wat mij betreft nog wel één uur door mogen vertellen. Hij is een meesterverteller en wist de hele zaal van het begin tot het eind te boeien.
Na afloop kon je nog boeken van Jacques Vriens aanschaffen en laten signeren. Ik heb een tijdje in de rij gestaan om een viertal boeken te laten signeren: drie boeken die hij geschreven heeft en een prentenboek dat hij samen met zijn vrouw vertaald heeft. Hij vertelde over ‘Tien overheerlijke juffen en meesters’ dat hij het erg leuk vond om dat verhaal te vertalen. Zijn vrouw was docente Engels geweest en zij hielp heel fijn met alles goed te vertalen, waarna hij er een leuk voorleesverhaal in het Nederlands van maakte.
Mocht je ooit in de gelegenheid zijn om naar een lezing van Jacques Vriens te gaan, dan raad ik je dat van harte aan. Wat was dit een interessante en leuke lezing!